Volkan Akyıldırım
J. G. Ballard, bilimkurgunun teknoloji merkezli tasavvurlara takılıp kalmasına itiraz etmişti. Uzay ve zaman yolculukları yerine "iç uzaylardaki yolculuklar"ın konulmasını öneren (ve bunu nasıl yapılabildiğini gösteren) Ballard "asıl yabancı gezegen dünyamızdır" demişti.
District-9 (9. Bölge) Ballard'ın öneri- sini uzay yolculuğunu da içine katarak başarmış bir film. ABD'de iki ay önce gösterime girdi ve birkaç hafta en çok izlenen film oldu. 6 Kasım'da Türkiye'de gösterime girecek District-9'un şimdiden korsan DVD'si çıktı. Ancak sinemada izlemesi gereken filmlerden biri.
ABD-Güney Afrika-Yeni Zelanda ortak yapımı olan filmi District-9'u Neil Blomkamp yönetmiş. Yüzüklerin Efendisi filminin yönetmeni olan Peter Jackson ise prodüksiyonda. Mükemmel özel efektler, gerçekçiliği esas alan sahneler ve bir belgesel gibi örülen, ama izleyeni bir dakika bile boşta bırakmayan akıcılık sonucu, ortaya sinematografik olarak iyi bir eser çıkmış. Ama bu filmi önemli kılan içindeki hikaye.
Bir uçan daire gelir, Güney Afrika'nın başkenti Cape Town'un üzerinde asılı kalır. "Uzaylıları" anlatan bir çok filmde olduğu gibi bir işgal ya da saldırı söz konusu değildir.
Devasa uzay gemisi havada öylece asılı durmaktadır ve aşağıda ise büyük bir muamma/tartışma yaratır. İçindekiler kimler? Neden buradalar? Ne yapacağız? Onlar için bir getto hazırlanır ve hikaye uzaydan gelenler-dünyalılar arasındaki ilişkiler temelinde gelişir.
Güney Afrika'nın seçilmiş olması tesadüf değil. 1994'e kadar burada ırkçı Apartheid rejimi ayaktaydı. Bir azınlık olan beyazlar tepeden tırnağa ırkçılık temelinde örgütlenmiş bir devlette, siyah çoğunluğu yönetiyordu. Sadece ten rengi farklı diye insanların ayrımcılığa uğradığı ve acı çektiği bir dünyaya, fiziksel olarak insana hiç de benzemeyen "uzaylılar" gelirse ne olur?
District-9, türcülük eleştirisi. Kendini üstün gören bir türün, homo sapiens’in neler yapabileceğini gösteri yor. Kamera "asıl yabancı gezegen" olan dünyaya çevriliyor. Üzerinde uzun zamandır sınıflı toplumların varolduğu dünya, insanın hayvanlar başta olmak üzere kendini üstün tür olarak gördüğü bir dünya. Aynı zamanda insanın insanı köleleştirdiği, ırkçılığın var olduğu bir dünya.
District-9'ın yönetmeni herhalde Marksist falan değildir. Ama filmin taşıdığı mesaj ve ideolojik arka plan çok net ve doğru. Bu özellik sonucu, bilimkurgu sinemasını takip etmeyenlerin de zevkle izleyebileceği bir filmi ortaya çıkmış.
