Jan Májícek
7 Kasım 1989'da onbinlerce öğrenci, Prag sokaklarında yürüdü. Nazilerin Çekoslovakya'yı işgaline karşı öğrenci direnişinin bastırılmasının 50. yılını işaret ediyorlardı. Hava, değişim rüzgarlarıyla doluydu.

Protestolar bastırıldı, ama dayanışma eylemleri dalgası tüm ülkeyi sallamaya başladı. İşçiler ve öğrenciler, üniversitelerin çoğunda grevdeydi ve yüzbinlerce kişi polis şiddetine karşı eylemdeydi.

On gün sonra bir genel grev tüm ülkeyi durdurdu. İnsanlar birbiriyle eşitçe konuşarak bir sonraki adımın ne olacağını tartışıyordu.

Farklı siyasî eğilimlerin karışımı önder durumdaydı.

Sol temsilcilerin çoğu 1968'den beri komünist devletlerin reforme edilip "insancıl yüzlü sosyalizm"in yeniden kurulacağına inanıyordu.

Ancak çoğunluk liberal demokrasi ve kapitalizme inanıyordu.

Devrim hükümeti istifaya zorladı. 1990'lar boyunca katı özelleştirmeler uygulandı.

Devlet şirketlerindeki eski komünist işletmeciler, iyi bağlantıları sayesinde yeni özel işyerlerinin sahipleri oldular.

Günümüzde solun en güçlüleri, sosyal piyasa sistemi projeleriyle Sosyal Demokratlar ve stalinizm ve daha pragmatik bir yaklaşım arasında derince yarılmış komünistler.

Hepsi sisteme entegre olmuş ve alternatif önermiyorlar.

Ancak ABD'nin yakın zamandaki füze kalkanına karşı hareket gösterdi ki, radikal bir sol potansiyel oldukça büyük. Devrimden yirmi yıl sonra, böyle bir solu kurmak büyük bir iş.

Ama bu aynı zamanda ilham verici. Ve bu sürecin parçası olmaktan gurur duyuyorum.